QUẺ XĂM BẮC ĐẾ SỐ 32 - XĂM HẠ HẠ
1. Lá xăm
鶴在籠中内
魚游于釜中
梨花開帶雨
金菊吐無花
Hạc tại lung trung nội
Ngư du du phù trung
Lê hoa khai đới vũ
Kim cúc thố vô hoa
Trong lồng chim hạc cất kêu vang
Cá ở trong nồi đã rõ ràng
Hoa lê hé nhuỵ trời mưa gió
Nở chẳng được hoa khóm cúc vàng
2. Giải xăm
Lời bàn: Quẻ này có tích cổ là "Viên thuật xưng đế": Cuối đời Đông Hán, thập bát chư hầu đánh Đổng Trác. Tôn Kiên giữ ngọc tỷ truyền cho con là Tôn Sách. Để thâu phục Giang Đông đem ngọc tỷ đổi lấy 3000 tinh binh của Viên Thuật. Khi được ngọc tỷ Thuật sanh dã tâm xưng đế tại Hoài Nam mà tính cai trị thiên hạ. Tào Tháo hợp cùng Lữ Bố, Lưu Bị đánh Viên Thuật. Thuật phạm nhằm đại ác, toàn quân đại bại, bị vây khổn đến thổ huyết,thân phải tiêu vong tại Giang Đình.
- Về Gia đạo: tháng hè phòng tật nạn, tranh cãi, hao tài, cầu Đạt Ma Sư Tổ bảo hộ. Bài thơ nói về gia đạo:
陰人灾害事如何
只在家中惹鬼多
如今要保平安日
及尋僧道禮逹摩
Dịch âm:
Âm nhân tai hại sự như hà
Chỉ tại gia trung nhạ quỉ đa
Như kim yếu bảo bình an nhật
Cấp tầm tăng đạo lễ đạt ma
Dịch thơ:
Người âm gây hại việc ra sao
Chỉ vì nhà cửa quỉ ma vào
Từ nay muốn có bình an tốt
Lễ Phật mời thầy cúng tụng mau
- Về Tuổi mạng: tuổi vận không tốt, như hoa nở gặp mưa. Phòng tháng 3, 6, 9 có trở ngại, cầu trời đất hoá lành bảo hộ. Bài thơ nói về tuổi mạng:
衆星侵月也當防
小口陰人起禍殃
弱也之時休改革
預先借福謝蒼穹
Dịch âm:
Chúng tinh xâm nguyệt dã đương phòng
Tiểu khẩu âm nhân khởi họa ương
Nhược dã chi thời hưu cải cách
Dự tiên tá phước tạ thương khung
Dịch thơ:
Phòng lúc sao nhiêu lướt ánh trăng
Người quấy cãi tranh tạo khó khăn
Vận thời đang yếu đừng thay đổi
Vái tạ trời cao giúp phước tăng
- Về Buôn bán: buôn bán đừng tham làm bừa, nên cẩn thận theo nghề cũ. Phòng bị gạt mất hàng, gắng dùng tâm cơ để kiếm lợi. Bài thơ nói về buôn bán:
守舊經營可平安
小人財刼要提防
百事用心疑謹慎
結果只能小利攀
Dịch âm:
Thủ cựu kinh doanh khả bình an
Tiểu nhân tài kiếp yếu đề phòng
Bá sự dụng tâm nghi cẩn thận
Kết quả chỉ năng tiểu lợi phàm
Dịch thơ:
Bình an nghề cũ đã bao năm
Tiền hàng phòng bị cướp viếng thăm
Trăm việc như làm nên cẩn thận
Lợi ít sau cùng cũng được cầm
- Về Mưu vọng: mưu tính có tiểu nhân gây hệ luỵ, tranh cãi, phòng tai họa hao tài. Dùng tâm huyết và tiền bạc trợ lực mới thành việc. Bài thơ nói về mưu vọng:
古來名利與兵機
謀望雖多得也稀
若不相心且忍耐
必然失計被人欺
Dịch âm:
Cổ lai danh lợi dữ binh cơ
Mưu vọng tuy đa đắc dã hy
Nhược bất tương tâm thả nhẩn nại
Tất nhiên thất kế bị nhân khi
Dịch thơ:
Xưa nay quyền lực lợi danh ơi
Mưu tính nhiều thay được mấy người
Như chẳng kềm lòng mà chờ đợi
Chắc rằng thất kế bị người cười
- Về Lục xúc: gia súc, gia cầm chẳng an, phòng tháng 2, 5, 8 trở thất, nuôi nhiều mà được ít, cầu trời đất phò trợ. Bài thơ nói về lục xúc:
今年六畜難經營
雞犬無端作怪聲
禽畜養之也有阻
后悔莫及不可行
Dịch âm:
Kim niên lục súc nan kinh doanh
Kê khuyển vô đoan quái ma sanh
Cầm súc dưỡng chi dã hữu trở
Hậu hối mạc cập bất khả hành
Dịch thơ:
Chăn nuôi lục súc khó năm nay
Chó gà rối rắm quỷ gây tai
Heo ngỗng trâu dê đều trở ngại
Nếu nuôi sau phải chịu buồn thay
- Về Người đi xa: Người đi thời vận chưa thông, bị tiểu nhân gây khó nên ít tin tức,cầu thần để sớm có tin về. Bài thơ nói về người đi xa:
去時急促轉來遲
何事遷延到此時
争奈途中身有阻
早求神力保無危
Dịch âm:
Khứ thời cấp thúc chuyển lai trì
Hà sự thiên diên đáo thử thì
Tranh nại đồ trung thân hữu trở
Tảo cầu thần lực bảo vô nguy
Dịch thơ:
Chậm rải quay về gấp lúc đi
Dính vấp đến nay tại việc gì
Khó tránh trên đường thân bị khó
Sớm cầu thần trợ thoát tai nguy
- Về Hôn nhân: Hôn nhân không được kéo dài, mau đưa sính lễ xin cưới, nếu trễ e sau khó nối duyên được. Bài thơ nói về hôn nhân:
本來婚偶待團圓
乍奈傍人起禍端
若要事成須速早
不然遲慢守寒年
Dịch âm:
Bổn lai hôn ngẫu đãi đoàn viên
Sa nại bàn nhân khởi họa đoan
Nhược yếu sự thành tu tốc tảo
Bất nhiên trì mạn thủ hàn niên
Dịch thơ:
Ngỡ rằng đôi lứa được đoàn viên
Bổng có người bên gây họa phiền
Nếu muôn việc thành nên tính gấp
Trễ chịu lạnh lùng giấc ngủ riêng
- Về Kiện tụng: tiểu nhân gây hại vô cớ mà ra, bẻ cong sự thật gây họa cho người. Không nên thưa, hoà vi quí để khỏi phải chịu lao tù. Bài thơ nói về kiện tụng:
小輩無端起禍非
却教有理轉成虧
如今及早和平好
莫教牽連入獄囚
Dịch âm:
Tiểu bối vô đoan khởi họa phi
Khước giao hữu lý chuyển thành khuy
Như kim cấp tảo hoà bình hảo
Mạc giáo khiên liên nhập ngục tù
Dịch thơ:
Làm càng tuổi trẻ đã gây sai
Nói rằng có lý vẫn thua ai
Việc phải hoà bình nên tính sớm
Nếu không liên luỵ vướng tù ngay
- Về Thất vật: Vật mất tại hướng Đông, tuy có người biết nhưng không chịu nói ra, thì khó mà tìm được,nên khôn dò hỏi sự thật, sau mới tìm có. Bài thơ nói về thất vật:
分明失却在東方
知者雖多不肯揚
若是為財難得見
馬牛物件秘收藏
Dịch âm:
Phân minh thất khiếp tại đông phương
Tri giả tuy đa bất khẳn dương
Nhược thị vi tài nan đắc kiến
Mã ngưu vật kiện bí thâu tàng
Dịch thơ:
Mất tại hướng đông đã rõ ràng
Người hiểu tuy nhiều chẳng bảo ban
Nếu hoài đau xót sao tìm thấy
Đồ vật tìm xong giấu kỹ càng
- Về Đoán bệnh: giờ, sao hạn không thuận, bệnh tật dây dưa, phải làm nhiều việc thiện, cúng tống bốn phương, mời thầy điều trị, cầu hộ độ mau bình an. Bài thơ nói về đoán bệnh:
星辰不順禍臨身
致使淹纏曰耗神
及早善灾休可脱
莫教人巻損來親
Dịch âm:
Tinh thìn bất thuận họa lâm thân
Chí sử yêm triền nhật hao thần
Cấp tảo thiện tai tu khả thoát
Mạc giáo nhân quyến tổn lai thân
Dịch thơ:
Bệnh đeo cũng bởi xấu giờ, sao
Trói buộc tinh thần ngày tổn hao
Gấp làm việc thiện cầu mong thoát
Đừng bảo người nhà cách biệt nhau