QUẺ XĂM BẮC ĐẾ SỐ 38 - XĂM THƯỢNG THƯỢNG
1. Lá xăm
石中藏碧玉
老蚌含明珠
五馬庭前立
能乘萬里程
Thạch trung tàng bích ngọc
Lão bạng hàm minh châu
Ngũ mã đình tiền lập
Năng thừa vạn lý trình
Đá ẩn bên trong khối ngọc xanh
Minh châu trai ngậm sáng long lanh
Xe ngựa năm con ngoài cửa đợi
Lên đường muôn dặm vụt roi nhanh
2. Giải xăm
Lời bàn: Quẻ này có tích cổ là "Na-tra xuất thân làm thần": Na Tra náo Đông hải, Long Vương đến thưa với Lý Thiên Vương là cha Na Tra, Na-Tra bèn lóc thịt trả mẹ, lấy xương trả cha tự huỷ mình mà chết. Thái Ất chân nhân hiểu số chưa dứt, lại là dị nhân sau làm việc lớn, làm phép sống lại, và truyền cho phép thuật, võ nghệ. Na Tra theo thầy học đạo thành công, xuống núi giúp Khương Thượng diệt Trụ hưng Châu, làm tiên phong anh hùng thiện chiến lập được kỳ công, người đời sau cảm phục lập miếu mà thờ phụng.
- Về Gia đạo: nhà có ít trì trệ, nếu nhà có hôn sự thì khỏi lo. Mồng 1 đầu tháng nên cúng vái đất trời phò hộ sẽ bình an. Bài thơ nói về gia đạo:
君家明德合天心
些小淹留禍不侵
六畜人家休要説
平安二字值千金
Dịch âm:
Quân gia minh đức hợp thiên tâm
Ta tiểu yêm lưu họa bất xâm
Lục súc nhân gia hưu yếu thuyết
Bình an nhị tự trực thiên kim
Dịch thơ:
Cửa nhà đức rõ hợp trời ban
Lưu giử ít nhiều tai họa tan
Người nhà gia súc đâu cần hỏi
Bình an hai chữ đáng ngàn vàng
- Về Tuổi mạng: tuổi mạng tốt như mặt trời sáng rọi, nên phòng tháng 2, 3, 5 có trở ngại nhỏ không đáng lo. Vì có sao cát chiếu mạng bình an. Bài thơ nói về tuổi mạng:
紅曰當天照破雲
無愁不獨衆人欽
君子進身應顕逹
榮華富貴得安寧
Dịch âm:
Hồng nhật đương thiên chiếu phá vân
Vô sầu bất độc chúng nhân khâm
Quân tử tiến thân ứng hiển đạt
Vinh hoa phú quí đắc an ninh
Dịch thơ:
Nắng sớm chen mây chiếu khắp nơi
Vui vẻ nhân gian cảm phục người
Như muốn tiến thân liền hiển đạt
Phú quí sang giàu lại thảnh thơi
- Về Buôn bán: buôn bán kiếm lời, cùng người giao dịch nên ngay thẳng, tháng 5, 9, 11 nên khuếch trương lớn mới có lợi nhiều, người tuổi Ngọ rất tốt. Bài thơ nói về buôn bán:
正道賣買勤経營
春夏可得小利經
秋冬時節有財得
肖馬五八厚利升
Dịch âm:
Chánh đạo mại mãi cần kinh doanh
Xuân hạ khả đắc tiểu lợi kinh
Thu đông thời tiết hữu tài đắc
Tiêu mã ngũ bát hậu lợi thăng
Dịch thơ:
Buôn bán chuyên cần phải thẳng ngay
Tháng hạ xuân qua ít lợi tài
Tới tiết thu đông tiền có được
Khi này tuổi Ngọ lời đầy tay
- Về Mưu vọng: Mưu việc nên theo lẽ phải, không được dối người qua thu đông mới ưng lòng, mọi việc thành công. Bài thơ nói về mưu vọng:
天理人心兩不虧
自然合道免灾非
公平感得神明佑
南北東西任所為
Dịch âm:
Thiên lý nhân tâm lưỡng bất khuy
Tự nhiên hợp đạo miễn tai phi
Công bình cảm đắc thần minh hựu
Nam bắc đông tây nhậm sở vi
Dịch thơ:
Lòng người sâu hiểm chớ hơn thua
Nếu hợp họa tai tránh bốn mùa
Thẳng ngay phải giữ thần phò trợ
Bốn phương mặc sức tới vui đùa
- Về Lục xúc: Chăn nuôi lúc đầu trắc trở, không nên nghi ngờ, cầu táo thần giúp đỡ, có gan nuôi nhiều, sau thu được lợi lớn. Bài thơ nói về lục xúc:
春夏有阻是養猪
秋后養之可順舒
求嚇灶君力保佑
圓月花開得大收
Dịch âm:
Xuân hạ hữu trở thị dưỡng trư
Thu hậu dưỡng chi khả thuận thư
Cầu hách táo quân lực bảo hựu
Viên nguyệt hoa khai đắc đại thâu
Dịch thơ:
Xuân hạ nuôi heo chẳng được yên
Nuôi được sau thu thuận lợi liền
Cầu với táo thần ra sức giúp
Trăng tròn hoa nở lấy nhiều tiền
- Về Người đi xa: Người đi gặp vận có quí nhân giúp đỡ, mọi việc ưng lòng, tháng 5, 8, 11 có tin vui về nhà. Bài thơ nói về người đi xa:
口約雖違莫怨天
行人己有到鄉邊
如今不必倚門望
半逢巳午到家中
Dịch âm:
Khẩu ước tuy vi mạc oán thiên
Hành nhân dĩ hữu đáo hương biên
Như kim bất tất ỷ môn vọng
Bán phùng tỵ ngọ đáo gia trung
Dịch thơ:
Đừng trách trời cao lỗi hẹn thề
Người đi thấp thoáng tới đường quê
Đâu cần tựa cửa hoài trông đợi
Tháng qua tỵ ngọ sẽ quay về
- Về Hôn nhân: Hôn nhân thành, lúc đầu có tiểu nhân gây rối loạn, đôi bên đừng cho đó là thật, mới sống đến bạc đầu. Bài thơ nói về hôn nhân:
鴛鴦飛入鳯凰窩
莫聽傍人説事破
自是姻緣天配汝
兩人相笑白頭過
Dịch âm:
Uyên ương phi nhập phụng hoàng oa
Mạc thính bàn nhân thuyết sự pha
Tự thị nhân duyên thiên phối nhữ
Lưỡng nhân tương tếu bạch đầu qua
Dịch thơ:
Uyên ương bay đậu ổ chim hoàng
Đừng nghe người quấy nói huênh hoang
Đã đúng nhân duyên trời phối hợp
Sống chung đầu bạc tiếng cười vang
- Về Kiện tụng: Kiện thưa được thắng, thế cuộc rất tốt lại có quí nhân giúp. Bài thơ nói về kiện tụng:
自是有才志氣高
公堂人告貴人扶
定有貴人長力得
必勝官宣大丈夫
Dịch âm:
Tự thị hữu tài chí khí cao
Công đường nhân cáo quí nhân phù
Định hữu quí nhân trường lực đắc
Tất thắng quan tuyên đại trượng phu
Dịch thơ:
Chí khí tài cao tự biết cho
Công đường kiện cáo có người phò
Quí nhân ra sức mà nâng đỡ
Quan phán thân này được thắng to
- Về Thất vật: Đồ vật mất tìm lại được, lạc ở gần bên tìm kỹ sẽ có. Bài thơ nói về thất vật:
失物于今即見時
勿把待時小見機
此件失去在近口
細心搜查方得知
Dịch âm:
Thất vật vu kim tức kiến thời
Vật bả đãi thời tiểu kiến cơ
Thử kiện thất khứ tại cận khẩu
Tế tâm sưu sát phương đắc tri
Dịch thơ:
Mất đồ nay được thấy liền thôi
Đừng để thời gian uổng phí trôi
Lạc mất bên nhà đồ vật ấy
Rà soát kỹ càng tìm có rồi
- Về Đoán bệnh: Người già bị âm tà trói buộc, trung niên bệnh do âm hoả thiêu đốt, cầu thái dương tinh quân, mời thầy trị đúng thuốc mới mau khỏi bệnh. Bài thơ nói về đoán bệnh:
小病臨身勿慢看
恐加朝热也微寒
如今正是吉星照
心當修善得平安
Dịch âm:
Tiểu bệnh lâm thân vật mạn khan
Khủng gia triêu nhiệt dã vi hàn
Như kim chánh thị cát tinh chiếu
Tâm đương tu thiện đắc bình an
Dịch thơ:
Chớ có coi thường bệnh mới vương
Sớm nóng lạnh trưa chợt bất thường
Thời vận lúc này sao phước chiếu
Mở lòng làm phúc được an khương